Khi so sánh với xe số tự động, xe số sàn được đánh giá là khó điều khiển hơn vì yêu cầu người dùng phải thực hiện khá nhiều thao tác cùng một lúc. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho người lái một số thông tin cần thiết về xe số sàn và cách lái xe đúng kỹ thuật nhằm đem lại những hành trình tuyệt vời nhất.
Xe số sàn là gì?
Xe số sàn hay còn gọi là Manual Transmission (MT), là loại xe có năm hoặc sáu bánh răng khớp với nhau bằng cách nhấn bàn đạp ly hợp và thao tác với cần số. Do đó, không giống như hộp số tự động, xe số sàn cần có sự điều khiển của con người để sang số.
Chức năng của chân côn – phanh – ga xe số sàn
Khu vực ghế lái ở xe số sàn sẽ bao gồm ba bàn đạp được bố trí theo thứ tự lần lượt từ trái sang phải là chân côn – chân phanh – chân ga.
- Chân côn (hay còn được gọi là bàn đạp ly hợp): Là bàn đạp có chức năng điều khiển sự kết nối giữa động cơ và hộp số
- Chân phanh: Là bàn đạp có chức năng điều khiển hệ thống phanh của xe
- Chân ga: Là bàn đạp được sử dụng để điều khiển tốc độ của xe
Ý nghĩa các ký hiệu trên cần số ô tô số sàn
Về cơ bản, xe ô tô số sàn sử dụng các ký hiệu như sau:
- Ký hiệu số 1, 2, 3, 4, 5, 6: Số tiến
- Ký hiệu R (Reverse): Số lùi
- Ký hiệu số 0 hoặc N (neutral): Số trung gian
Cách vào số sàn xe ô tô nhanh và đúng kỹ thuật
Khác với xe số tự động, các ký hiệu của xe số sàn sẽ được in trực tiếp lên tay nắm cần với sơ đồ hình chữ H đặc trưng. Nếu muốn sử dụng xe, người lái cần thực hiện các bước sau
Bước 1: Đạp chân côn
Bước 2: Vào số
Có sự khác biệt giữa các dòng xe (cơ bản, đời mới, cao cấp) khi vào số. Cụ thể như sau:
| Dòng xe cơ bản | Dòng xe đời mới | Dòng xe cao cấp |
| Số 1: Kéo cần số qua phía bên trái rồi đẩy lên trên
Số 2: Đưa cần qua hết bên trái và đẩy xuống dưới Số 3: Đẩy cần số về lại chính giữa rồi gạt lên trên Số 4: Đẩy cần số về lại chính giữa rồi gạt xuống dưới Số 5: Chuyển cần qua bên phải và đẩy lên trên Số lùi: Kéo cần qua hết bên phải và đẩy xuống dưới Số trung gian N (Neutral): Cần số được đưa về vị trí hàng ngang ở giữa nên người điều khiển phương tiện có thể gạt qua trái hay phải đều được |
Số 1: Đưa cần số ra phía ngoài cùng bên trái và gạt lên trên
Số 2: Đưa cần số ra phía ngoài cùng bên trái và gạt xuống phía dưới Số 3: Gạt cần về gần cuối phía bên trái rồi đẩy lên trên Số 4: Gạt cần về gần cuối phía bên trái rồi đẩy xuống dưới Số 5: Kéo cần đến gần hết bên phải sau đó đẩy lên trên Số 6: Kéo cần số đến gần hết bên phải sau đó đẩy xuống dưới Số lùi: Kéo cần ra phía ngoài cùng bên phải và gạt xuống dưới. Sẽ có trường hợp người điều khiển cần bóp lẫy để vào số lùi hoặc kéo vòng tròn ở thân cần số lên trên Số trung gian N (Netral): Cần số được đưa về chính giữa tương tự như dòng xe cơ bản |
Số 1: Đưa cần về gần cuối bên trái và đẩy lên trên
Số 2: Đưa cần số về gần cuối bên trái rồi đẩy xuống phía dưới Số 3: Kéo cần số ra gần cuối bên phải sau đó đẩy lên trên Số 4: Kéo cần số ra gần cuối bên phải sau đó đẩy xuống phía dưới Số 5: Gạt cần đến cuối bên phải và tiếp tục đẩy lên Số 6: Gạt cần đến cuối bên phải và tiếp tục đẩy xuống. Bên cạnh đó, người lái còn có thể bóp lẫy để vào số lùi hoặc kéo vòng tròn ở thân cần số lên trên Số lùi: Kéo cần ra phía ngoài cùng bên trái và đẩy lên trên Số trung gian N (Netral): Cần số được đưa về chính giữa tương tự như dòng xe cơ bản |
Bước 3: Nhả côn một cách nhẹ nhàng và đạp nhẹ chân ga
Hướng dẫn cách lái xe số sàn với 15 bước cơ bản
Hướng dẫn cách dừng đỗ xe số sàn
Để dừng đỗ xe số sàn an toàn, người điều khiển phương tiện cần tuân theo các bước kỹ thuật lái xe ô tô như sau:
- Bước 1: Chuyển chân phải từ chân ga sang đạp chân phanh để xe giảm dần tốc độ.
- Bước 2: Khi xe sắp dừng, dùng chân trái đạp côn nhằm tránh để xe bị giật hoặc bị tắt máy đột ngột.
- Bước 3: Khi xe dừng hẳn, đưa cần số về N rồi kéo phanh tay, tắt máy xe.
Bên cạnh cách đỗ xe thông thường, địa hình Việt Nam với ¾ là đồi núi cũng đòi hỏi người lái phải có kỹ năng dừng đỗ xe trên dốc. Phương pháp được nhiều người lựa chọn sử dụng trong tình huống này là dùng vật cứng như hòn đá hoặc khúc gỗ để chèn sau bánh xe.
Đỗ xe hướng lên dốc tại đoạn đường có vỉa hè
Người điều khiển nên đỗ xe cách lề đường một khoảng từ 20-30 cm, đánh tay lái sang trái rồi lùi chậm về sau để bánh trước bên phải chèn vào vỉa hè và không cần trả tay lái về vị trí ban đầu. Sau đó kéo phanh tay, tắt máy và về số P hay số 1.
Đỗ xe hướng lên dốc tại đoạn đường không có vỉa hè
Sự khác biệt lớn nhất của kỹ thuật lái xe ô tô này khi so sánh với đỗ xe tại đoạn đường có vỉa hè là người lái sẽ đánh xe sang phải thay vì sang trái. Trong trường hợp bị trượt dốc thì xe sẽ chạy lùi vào bên trong, tránh va chạm với dòng người và phương tiện đang lưu thông trên đường.
Đỗ xe hướng xuống dốc
Người điều khiển cần xoay hết vô lăng sang phải, chặn bánh xe bằng gờ cao hoặc đỗ xe ở vị trí tránh xa đường. Đối với xe trang bị hộp số sàn, bạn nên cài số lùi trong khi sử dụng phanh tay của xe thay vì sử dụng số 1 như khi đỗ xe hướng lên dốc.
Hướng dẫn cách lùi xe ô tô số sàn
Xe ô tô số sàn đòi hỏi người lái phải có sự phối hợp nhịp nhàng giữa côn, số và ga. Do đó, để lùi xe số sàn một cách an toàn, bạn cần thực hiện tuần tự các bước dưới đây:
- Bước 1: Dừng xe, bật đèn báo hiệu
Trước khi chuẩn bị lùi, bạn cần dừng xe lại hẳn bằng cách đạp chân phanh và bật đèn báo hiệu nhằm phát cảnh báo đến các phương tiện đang lưu thông, tránh gây ra những tai nạn không đáng có.
- Bước 2: Cài số lùi
Người lái tiến hành cài số lùi bằng cách đạp chân côn, chân phanh và kéo cần số về vị trí R, tiếp đó mới bắt đầu đạp chân ga.
- Bước 3: Quan sát
Gương chiếu hậu cần được điều chỉnh vào vị trí phù hợp để có thể thu được tầm nhìn rộng nhất. Bên cạnh đó, người điều khiển cũng cần chú ý quan sát tại các điểm mù ở những vị trí như đầu xe bên trái và phải, giữa xe nằm phía trước, vị trí lốp sau bên trái và phải, phía đuôi xe.
Để người điều khiển có thể đưa ra được những phán đoán khách quan hơn, xe nên được trang bị camera lùi giúp hỗ trợ quan sát và hệ thống RCTA cảnh báo phương tiện cắt ngang phía sau.
- Bước 4: Điều khiển vô lăng đúng hướng
“Trái là phải, phải là trái” là quy tắc mà người cầm vô lăng cần ghi nhớ và làm theo trong suốt quá trình lùi xe ô tô. Cụ thể, nếu muốn xe di chuyển sang trái, người lái cần xoay vô lăng sang phải và ngược lại, xoay vô lăng sang phải để xe lùi về phía bên trái. Trong trường hợp muốn lùi thẳng, người lái chỉ cần giữ nguyên vô lăng ở vị trí ổn định.
- Bước 5: Lái chậm
Cách lùi xe ô tô số sàn đòi hỏi người điều khiển phải sử dụng đến số lùi – số khỏe nhất trong hộp số. Vì vậy, trong suốt quá trình thực hiện, người điều khiển cần lái thật chậm để xe có thể di chuyển đúng hướng cũng như đề phòng những tình huống bất ngờ có thể xảy ra.
*Lưu ý: Trong suốt quá trình lùi xe ô tô, người lái cần để sẵn chân lên bàn đạp phanh phòng khi gặp chướng ngại vật hoặc sự cố có thể khiến người lái bị hoảng loạn/mất bình tĩnh và đạp nhầm chân ga.
